ยินดีต้อนรับเข้าสู่ศูนย์รวมความบันเทิงชั้นนำ

การเกิด สุริยุปราคา ปรากฏการณ์สุริยคราสเต็มดวง

RPGX
, เสาร์ 23 พฤศจิกายน 2024

สุริยุปราคา สาวกดาราศาสตร์ต้องไม่พลาด ปรากฏการณ์ที่สวยงาม และนานครั้งจะได้เห็นกันแบบเต็มตา กับปรากฏการณ์สุริยคราสเต็มดวง หรือมองเห็นในรูปแบบต่าง ๆ แม้ว่าเราจะจ้องมองด้วยตาเปล่านานไม่ได้ แต่เราสามารถรู้ได้ว่าจะเกิดตอนไหน ใช้เวลานานเท่าไหร่ และดูอย่างไรให้ไม่ตาบอด

ทำความรู้จักก่อนออกไปดู สุริยุปราคา

สุริยุปราคา (Solar Eclipse) หรือเรียกว่า สุริยคราส ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ที่มีการโคจรของ ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และ ดาวโลก โคจรมาเรียงตัวอยู่ในแนวเดียวกัน โดยมีดวงจันทร์มาอยู่ตรงกลาง ทำให้การมองเห็นจากโลก จะมองไม่เห็นดวงอาทิตย์ หรือเห็นแค่บางส่วนเท่านั้น [1]

ประเภทตามตำแหน่งโคจร

ประเภทของสุริยุปราคาแสดงต่างกัน โดยดวงอาทิตย์ มีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่าโลก 400 เท่า และระยะห่างจากโลก ไกลกว่าดวงจันทร์ 400 เท่า เช่นกัน เมื่อมองจากโลกด้วยขนาดเชิงมุม 0.5 องศา จึงเห็นปรากฏการณ์ แบ่งออกเป็น 4 ชนิด ดังต่อไปนี้

สุริยุปราคาเต็มดวง (Total Eclipse) : ตำแหน่งของดวงจันทร์ บดบังดวงอาทิตย์ ทั้งหมดแบบเต็มดวง
สุริยุปราคาบางส่วน (Partial Eclipse) : ดวงอาทิตย์ถูกบัง เพียงแค่บางส่วนเท่านั้น
สุริยุปราคาวงแหวน (Annular Eclipse) : ลักษณะของดวงอาทิตย์ เป็นวงแหวน เกิดขึ้นเมื่อดวงจันทร์อยู่ในตำแหน่งห่างไกลจากโลก และจะเห็นว่าดวงจันทร์ มีขนาดเล็กกว่าดวงอาทิตย์
สุริยุปราคาผสม (Hybrid Eclipse) : จากความโค้งมนของโลก ส่งผลให้สุริยุปราคาเกิดขึ้นหลายแบบในคราวเดียวกัน คือ บางส่วนเห็นสุริยุปราคาเต็มดวง ตำแหน่งใกล้กับดวงจันทร์มากกว่า และส่วนที่เหลือเห็นเป็นสุริยุปราคาวงแหวน

สุริยุปราคา เกิดตอนไหน นานเท่าไหร่?

การเกิดสุริยุปราคา มักเกิดในวันแรม 14 ค่ำ, แรม 15 ค่ำ หรือวันขึ้น 1 ค่ำ โดยเป็นวันที่ดวงจันทร์ โคจรมาอยู่ตรงจุดโหนด แต่การเคลื่อนที่ของดวงจันทร์ จะมีการส่ายร่วมด้วย (Nodal Precession) ส่งผลทำให้จุดโหนด ไม่อยู่ในตำแหน่งคงที่ในแต่ละปี และบางสถานที่ในโลก อาจมองไม่เห็นเลย

ระยะเวลาการเกิดสุริยุปราคา เราสามารถสังเกตได้ถึง 3 ชั่วโมง แต่มักเกิดขึ้นได้สูงสุด 7 นาที 25 วินาที โดยสุริยุปราคาเต็มดวง ที่มีระยะเวลายาวนานมากที่สุด เกิดขึ้นในวันที่ 11 กรกฎาคม ค.ศ. 1991 ใช้เวลาทั้งหมด 6 นาที 53 วินาที และบางครั้งอาจใช้เวลาน้อยเพียง 2 – 5 นาที จากเงามืดมีขนาดเล็ก และเคลื่อนที่เร็ว [2]

สุริยุปราคา ปรากฏการณ์ตั้งตารออันสวยงาม

สุริยุปราคานับว่าเป็น ปรากฏการณ์ ทางดาราศาสตร์ประเภทหนึ่ง เรียกว่า อุปราคา เหตุการณ์ของวัตถุท้องฟ้า มาอยู่ในตำแหน่งระหว่าง ต้นกำเนิดแสง กับอีกวัตถุท้องฟ้าหนึ่ง สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะวันที่ดวงจันทร์มีการเกิด ข้างขึ้นข้างแรม ตรงกับ วันจันทร์ดับ (อมาวสี)

วิธีการรับชมอย่างปลอดภัย

อยากมองเห็นสุริยุปราคาต้องทำอย่างไร? แน่นอนว่าเราไม่สามารถ จ้องมองขึ้นไปโดยตรงนาน ๆ ไม่ว่าจะผ่านดวงตาเปล่า หรือเลนส์กล้องก็ตาม อาจทำให้ดวงตาเสียหายรุนแรง และสูญเสียการมองเห็น โดยเรามีวิธีสำหรับการรับชมอย่างปลอดภัย สามารถทำตามวิธีดังนี้

แว่นสุริยุปราคา : แว่นที่มีฟิลเตอร์กรองแสง สำหรับการดูสุริยุปราคาโดยเฉพาะ ของสมาคมดาราศาสตร์ ตามมาตรฐานสากล ISO 12312-2 และยังสามารถดูดวงอาทิตย์ในทุกวันได้อีกด้วย
เครื่องดูรูเข็ม : การฉายภาพผ่านรูเข็ม หรือผ่านหน้าจอวิดีโอ ลงบนพื้นผิวกระดาษ กำแพง หรือทางเท้า เพื่อให้แสงอาทิตย์สะท้อนไปยังฉากรับนั้น ๆ แต่ต้องระวังแสงสะท้อนเข้าตา

โดยเป็นวิธีที่เหมาะสมและปลอดภัย หรือจะเป็นการรับชมถ่ายทอดสด จากองค์การ NASA ก็เป็นทางเลือกที่ดีเช่นกัน [3] นอกจากนั้น ยังมีวิธีแบบชาวบ้าน เป็นการดูจากใต้ต้นไม้ใหญ่ เพราะกิ่งก้านของต้นไม้ จะทำตัวเป็นเครื่องมือรูเข็ม ฉายภาพดวงอาทิตย์ลงสู่พื้นได้อีกด้วย

รวมคำถามน่าสนใจกับ สุริยุปราคา

สุริยุปราคาเกิดปีละกี่ครั้ง : เกิดขึ้นอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง หรือบางปีอาจเกิดขึ้นได้มาก 4 – 7 ครั้ง
ประเทศไทยเห็นสุริยุปราคาไหม : สามารถมองเห็นได้ ตามวันเวลาที่กำหนด และมีบริเวณที่เห็นสุริยุปราคาเพียงแค่บางส่วน คือ ทวีปอเมริกาเหนือ ทวีปอเมริกากลาง ทวีปอเมริกาใต้ กรีนแลนด์ ทิศตะวันออกของมหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก และทิศตะวันตกของทวีปแอฟริกา
ประเทศไทยเกิดสุริยุปราคากี่ครั้ง : เกิดสุริยุปราคาเต็มดวง ในช่วงระยะเวลา 400 ปี ทั้งหมด 11 ครั้ง
สุริยุปราคาห้ามทำอะไรบ้าง : ห้ามมองดวงอาทิตย์โดยตรงด้วยตาเปล่า (ยกเว้นในช่วงเวลาสั้น ๆ) เพราะอาจทำให้ดวงตา มีการเปลี่ยนแปลงที่แย่ลง หรือเกิดความเสียหายถาวร
สุริยุปราคาอันตรายไหม : การเกิดสุริยุปราคา จะมีการแผ่รังสีอัลตราไวโอเลต (UV) จากดวงอาทิตย์ อาจทำให้เข้าสู่ดวงตา ในปริมาณที่เป็นอันตรายได้ โดยจะเข้าไปทำลายเรตินา ส่งผลต่อการมองเห็น

สรุป สุริยุปราคา “Solar Eclipse”

สุริยุปราคา ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ที่มีความสวยงามและอันตราย มนุษย์ไม่สามารถมองด้วยตาเปล่าได้ โดยเกิดจากดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และโลกโคจรในแนวเดียวกัน ทำให้มองเห็นดวงอาทิตย์มืดสนิททั้งดวง แต่การเกิดสุริยุปราคาอาจแตกต่างกันไป ทั้งหมด 4 ประเภท และเกิดในระยะเวลา 2 – 7 นาที